Aydınlatma Sektöründe CE işaretleme ve Teknik Dosya Hazırlama Kılavuzu Bölüm-1
GİRİŞ
CE İşareti’nin aydınlatma sektöründe uygulanmasında, yasal yükümlülüklerin, ilgili direktif ve standartların, CE uygunluk deneylerinin ve ürün işaretlemelerinin sektör paydaşlarına aktarılması, ortaya çıkabilecek olumsuzlukların en başından önlem alınarak giderilmesi amacıyla Elektrik Tesisat Portalı (ETP) CE İşareti Çalışma Grubu , yazılı kaynaklardan ve tecrübelerinden yola çıkarak bu kılavuzu hazırlamıştır. Yararlanılan kaynaklar kılavuzun son sayfasında paylaşılmıştır.
Bu çalışmaya önder olan ve bu çalışmayı gerçekleştiren ETP CE İşareti Çalışma Grubu liderimiz Sn. Burak Çıkırık’a ve çalışmaya katkı koyan çalışma grubu üyeleri Sn. Zeynep Akkaya , Sn. Zübeyde Yazıcı , Sn. Kevork Benlioğlu ve Sn. Sabri Günaydın’a içtenlikle teşekkür ederiz.
BÖLÜM-1: ÜRÜNLERİN SERBEST DOLAŞIMI
Avrupa Pazarı’nda yalnızca güvenli ve uygun ürünlerin yer alabilmesi, dürüst işletmelerin eşit şartlarda yarışması ve pazar içindeki tüketicilerin korunmasını sağlamak amaçlı ürünlerin serbest dolaşımını 765/2008/EC ve 768/2008/EC direktifleri düzenlemektedir.
765/2008/EC sayılı Tüzük ile akreditasyon ve PGD konusunda yasal altyapı oluşturulmuş, CE işaretinin anlamı pekiştirilmiş ve bu husustaki hukuki boşluk giderilmiştir.
1.1. Ürün Tedarik Zincirindeki Oyuncular ve Yükümlülükleri:
768/2008/EC sayılı Karar, AB uyum mevzuatında kullanılan (Yalnızca Yeni Yaklaşım Mevzuatlarında değil) çeşitli teknik araçları uyumlaştırarak birleştirilmiştir. Bunlar; tanımlar, uygunluk değerlendirme kuruluşlarının atanması ve bildirilmesi kriterleri, bildirim prosedürüne ilişkin kurallar, uygunluk değerlendirmesi prosedürleri (Modüller) ile bunların kullanımına ilişkin kurallar, koruma önlemleri mekanizması, iktisadi işletmelerin yükümlülükleri ve izlenebilirlik gereklilikleridir.
.png)
1.1.1. İmalatçı:
Bir ürünü tasarlayıp imalatını yapan ya da bu Hizmetleri dışarıdan alıp kendi markası/ticari ünvanı ile piyasaya sunan gerçek ya da tüzel kişidir. Başlıca görevleri:
1. Ürün uygunluk değerlendirmesini yapmak,
2. Teknik dosyayı hazırlamak,
3. AB uygunluk beyanını hazırlamak,
4. Ürün montaj ve kullanım talimatlarını hazırlamak,
5. İzlenebilirlik gereksinimlerini karşılamak:
a) Ürünün piyasaya arzından itibaren 10 yıl boyunca AB uygunluk beyanını ve teknik dosyayı saklamak,
b) Ürün parti/seri numarasını taşımasını sağlamak,
c) Ürün üzerinde ya da ambalajında İsim, Marka ve adres bilgilerini bulundurmak.
6. CE uygunluk işaretinin ürün üzerine iliştirilmesi ,
7. Yönetmelik güncellemelerini seri ya da özel üretim ürünlerine uygulamak,
Piyasaya sürülen üründe bir uygunsuzluk tespiti durumunda imalatçı, ürünü derhal uygun hale getirmek, piyasadan çekmek ya da gerekli durumlarda geri çağırmakla yükümlüdür.
1.1.2. Yetkili Temsilci:
İmalatçının kendi adına hareket etmek için belirlediği kişi ya da kuruluşa yetkili temsilci denir. Yetkili temsilci aynı anda ithalatçı ve dağıtıcı görevlerini de yerine getiriyorsa, bu görevlerin karşılığı olan sorumlulukları da olacaktır. Başlıca görevleri:
1. AB uygunluk beyanı ve teknik dosyayı piyasa denetimi için hazır bulundurmak,
2. Yetkili makamdan talep üzerine uygunluk belgelerini sunmak,
3. Üründe ortaya çıkabilecek riskleri bertaraf etmek için yetkili makamlarla birlikte çalışmak.
4. Yetkili temsilci imalatçı tarafından aşağıdaki görevler için de yetkilendirilebilir:
a) CE işareti ve onaylanmış kuruluş numarasını ürüne iliştirmek,
b) AB uygunluk beyanını hazırlamak ve imzalamak.
1.1.3. İthalatçı:
Dışarıdan gelen bir ürünü Avrupa pazarına arz eden ve pazarda yerleşik tüzel ya da gerçek kişidir. İthalatçı, imalatçının ürünün uygunluk değerlendirme prosedürünü yerine getirildiğinden ve teknik dosyayı hazırlayıp ürüne CE işareti eklendiğinden ve gerekli izlenebilirlik yükümlülüklerini yerine getirildiğinden emin olmalıdır. İthalatçının sorumlulukları:
1. Adını, tescilli markasını ve kendisiyle iletişim kurulacak adresini ürün üzerinde/ambalajında bulundurmalıdır.
2. AB uygunluk beyanını 10 yıl saklamalıdır,
3. Teknik dosyayı, yetkili kurumların talebi durumunda sağlamalıdır,
4. Ürünü teslim aldığı ve teslim ettiği ticari işletmelerin bilgisini 10 yıl boyunca saklamalıdır,
1.1.4. Dağıtıcı:
Dağıtıcı, bir ürünü, tedarik zincirinde yer alarak piyasada bulunduran, imalatçı veya ithalatçı dışındaki gerçek veya tüzel kişidir. Görevleri:
1.Ürünün CE işareti taşıdığından, AB uygunluk beyanı olduğundan ve gerekli kurulum ve kullanım kılavuzları ile güvenlik talimatlarına sahip olduğundan emin olmalıdır.
2. Ürünün üzerinde ya da paketinde, imalatçı ve ithalatçı isimlerinin, ticari markasının ve adresinin bulunduğundan, ürünün model ya da parti seri numarası gibi bilgilerinin yer aldığından emin olmalıdır.
3. Piyasa gözetimi durumunda ürünün uygunluk belgelerini yetkili makamlara sunmalıdır,
4.Uygunsuzluk durumunda düzeltici faaliyetler için imalatçı/yetkili temsilcisi ya da ithalatçı ile iletişime geçmelidir.
5.Tedarik ve dağıtım ağıyla ilgili bilgileri on yıl süreyle saklamalı ve gerektiğinde piyasa gözetim birimleriyle paylaşmalıdır.
1.1.5. Diğer Dağıtıcılar (E-Ticaret):
Online satış kanallarında bulunarak ürünleri depolayan, tüketicilere paketleyip gönderen ve satış sonrası hizmetlerini sağlayan firmalardır. Dağıtıcı ile aynı görevlere sahiptir.
1.1.6. E-Ticaret Yer Sağlayıcıları (Sanal Pazarlar):
Bu hizmeti sağlayanlar, kendi platformlarında satılan ürünlerin oluşturduğu zararlardan sorumlu tutulamazlar. Ancak bunun için ürün güvenliği ile ilgili sorun veya uygunsuzluk durumunun fark edildiği anda ürünün kaldırılmasını ya da erişimin engellenmesini sağlamaları gerekmektedir.
1.1.7. Son Kullanıcı:
Son kullanıcının görevleri, ürün tedarik zincirinde tanımlanmamıştır ve bu nedenle yükümlülüklere tabi değildir. Yine de eğer bir işveren ise iş yerinde işçiler için sağlık ve güvenlik gereksinimlerini sağlamalı, onlara uygun iş donanımı sağlamalı, donanımın gerekli bakımlarını yapmalıdır/yaptırmalıdır.
1.2. Ürünü Avrupa Pazarı’na Arz Etmek:
Ürün tedarik zincirindeki aktörlerin yükümlülüklerini yukarıda açıkladıktan sonra, imalatçının bir ürünü Avrupa Pazarı’na arz etmesi için izlemesi gereken adımlar aşağıdaki gibi olacaktır:
1. Ürüne uygulanacak direktif ve harmonize standartları ve varsa özel gereksinimleri tanımlamak,
2. Ürünleri test ederek uygunluğundan emin olmak,
3. Teknik dosyayı hazırlayıp saklamak,
4. Ürüne CE işareti eklemek ve AB uygunluk beyanını hazırlamak.
BÖLÜM-2: AYDINLATMA DİREKTİFLERİ VE HARMONİZE STANDARTLARI
2.1. Aydınlatma Direktifleri ve Harmonize Standartlar:
Avrupa Komisyonu’nun, ürünlerin birlik içerisinde serbestçe dolaşımında uyması gereken yeterlilikleri belirleyen direktiflerinden, aydınlatma ürünleri için uygulanabilir olanları aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
| 2014/35/EU | LVD - Low Voltage Directive | Alçak Gerilim Direktifi |
| 2014/30/EU | EMC - Electromagnetic Compatibility | Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi |
| 2012/19/EU | WEEE - Waste from Electric and Electronic Equipment | Atık Elektrikli ve Elektronik Teçhizatlara ilişkin (WEEE) Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi |
| 2011/65/EU | RoHS - Restriction of the Use of Certain Hazardous Substances | Elektrik ve Elektronik Eşyalarda (EEE) bazı tehlikeli maddelerin kısıtlanmasına ilişkin Direktif |
| 2019/125/EC | Eco Design | Eko tasarım direktifi ve tüzükleri |
| 244/2009/EC | ||
| 245/2009/EC | ||
| 245/2009/EC | ||
| 2017/1369/EU | Energy Labelling | Enerji Etiketlemesi direktifi ve tüzüğü |
| 874/2012 |
2.1.1. Alçak Gerilim Direktifi (LVD):
Alçak Gerilim Direktifi – Low Voltage Directive (LVD) (2014/35/EU), belirli gerilim aralığında çalışan elektrikli cihazların ortak pazardaki vatandaşların can ve mal güvenliği yönünden korunmasını düzenleyen bir güvenlik direktifidir. Bu cihazlar genel olarak tüm elektrikli cihazlar , beyaz eşya, ev aletleri, aydınlatma armatürleri, güç besleme üniteleri, elektrik motorları vb.dir. Söz konusu cihazların giriş ya da çıkış gerilimleri:
• AC 50V…1000V,
• DC 75V…1500V arasındadır.
Alçak Gerilim Direktifi’nin, aydınlatma cihazları için harmonize standartları ise aşağıdaki gibidir:
| TS EN 60598-1 | Aydınlatma Armatürleri Bölüm 1: Genel Kurallar ve Deneyler |
| TS EN 60598–2–1 | Aydınlatma Armatürleri –Bölüm 2-1: Genel amaçlı, sabit |
| TS EN 60598–2-2 | Aydınlatma Armatürleri –Bölüm 2-2: Gömme Armatürler |
| TS EN 60598–2–3 | Aydınlatma Armatürleri –Bölüm 2-3: Yol ve Cadde Aydınlatması ıçin |
| TS EN 60598–2–4 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–4: Genel Amaçlı, Taşınabilir. |
| TS EN 60598–2–5 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–5: Projektörler |
| TS EN 60598–2–7 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–7: Bahçe Armatürleri |
| TS EN 60598–2–8 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–8: Elektrikli El Lambaları |
| TS EN 60598-2-9 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2: Özel kurallar- Kısım dokuz- Foto ve film armatürleri (amatör işlerinde) |
| TS EN 60598–2–11 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–11: Akvaryum Aydınlatma Armatürleri |
| TS EN 60598–2–12 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–12: Besleme Kaynağı Fişi Monte Edilmiş Gece Lambaları |
| TS EN 60598–2–13 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–13: Yere Gömülü Aydınlatma Armatürleri |
| TS EN 60598–2–14 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2- 14: Soğuk Katodlu Tüp Biçimli Boşalmalı Lambalar (neon tüplü) ve Benzeri Teçhizat ıçin Aydınlatma Armatürleri |
| TS EN 60598–2–17 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–17: Sahne Işıklandırması, Televizyon, Film ve Fotoğraf Stüdyoları ıçin (Bina dışı ve bina içi) |
| TS EN 60598–2–18 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–18: Yüzme Havuzları ve Benzeri Yerlerde Kullanılan Aydınlatma Armatürleri |
| TS EN 60598–2–19 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–19: Klima Sistemlerindeki Aydınlatma Armatürleri |
| TS EN 60598–2–20 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–20: Aydınlatma Dizileri |
| TS EN 60598-2-21 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2–21: Halat ışıklar |
| TS EN 60598-2-22 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2-22: Acil Aydınlatma için |
| TS EN 60598–2–23 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2-23: Filamanla Lambalar ıçin Çok Düşük Gerilimli Aydınlatma Sistemleri |
| TS EN 60598–2–24 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2-24: Yüzey Sıcaklığı Sınırlı Armatürler |
| TS EN 60598–2–25 | Aydınlatma Armatürleri- Bölüm 2-25: Hastanelerin ve Sağlık Bakım Merkezlerinin Klinik Bölgelerinde Kullanılan Armatürler |
| TS EN 60968 | Lambalar-Kendinden balastlı floresan-Genel aydınlatmada kullanılan-Güvenlik gereklilikleri |
| TS EN 61195 | Lâmbalar-Çift başlıklı fluoresan-Güvenlik kuralları |
| TS EN 61199 | Tek başlıklı floresan lambalar - Güvenlik özellikleri |
| TS EN 61347-1 | Lâmba kontrol düzeni - Bölüm 1: Genel ve güvenlik özellikleri |
| TS EN 61347-2-2 | Lâmba kontrol düzeni - Bölüm 2-2: Filâmanlı lâmbalar için d.a. veya a.a. beslemeli elektronik indirici dönüştürücüler - Belirli özellikler |
| TS EN 61347-2-3 | Lâmba kontrol düzeni - Bölüm 2-3: Flüoresan lâmbalar için a.a. ve/veya d.a. beslemeli elektronik kontrol düzeni - Belirli kurallar |
| TS EN 61347-2-7 | Lamba kontrol düzeni - Bölüm 2-7: Acil aydınlatmada kullanılan (bağımsız) bataryadan beslenen elektronik control düzeni için özel kurallar |
| TS EN 61347-2-8 | Lâmba kontrol düzeni - Bölüm 2-8: Fluoresan lâmbalarla kullanılan balastlar - Belirli özellikler |
| TS EN 61347-2-9 | Lamba kontrol düzeni - Bölüm 2-9: Boşalmalı lambalar (floresan lambalar hariç) için kullanılan elektromanyetik kontrol düzeni ile ilgili belirli gereklilikler |
| TS EN 61347-2-10 | Lâmba kontrol düzeni - Bölüm 2-10: Soğuk yol vermeli tüp biçimli boşalmalı lâmbaların neon tüpler) yüksek frekansta çalıştırılmasında kullanılan elektronik çeviriciler ve dönüştürücüler - Belirli özellikler |
| TS EN 61347-2-11 | Lâmba kontrol düzeni - Bölüm 2-11: Aydınlatma armatürlerinde kullanılan çeşitli elektronik devreler - Belirli özellikler |
| TS EN 61347-2-12 | Lâmba kontrol düzeni - Bölüm 2-12: Boşalmalı lâmbalarla (fluoresan lâmbalar hâriç) kullanılan d.a. veya a.a. beslemeli elektronik balastlar - Belirli özellikler |
| TS EN 61347-2-13 | Lamba kontrol düzeni - Bölüm 2-13: LED modülleri için doğru akım (d.a.) veya alternatif akım (a.a.) beslemeli elektronik kontrol düzeni ile ilgili özel gereklilikler |
| TS EN 61549 | Lâmbalar - Çeşitli |
| TS EN 62031 | Led modülleri - Genel aydınlatma için - Güvenlik ile ilgili özellikler |
| TS EN 62035 | Lambalar - Boşalmalı (fluoresan lambalar dışında ) - Güvenlik kuralları |
| TS EN 62471 | Lambaların ve lamba sistemlerinin fotobiyolojik güvenliği |
| TS EN 62493 | Elektromanyetik alanlara maruz kalan insanlar ile ilgili aydınlanma donanımının tetkiki |
| TS EN 62532 | Floresanlı endüksiyon lambaları- Güvenlik özellikleri |
| TS EN 62560 | Genel aydınlatma hizmetleri için 50 V üzeri gerilimli kendinden beslemeli LED lambalar - Güvenlik kuralları |
| TS EN 62776 | Lineer floresan lambalar güçlendirme için tasarlanmış çift kapaklı LED lambaları - Güvenlik özellikleri |
|
Fotobiyolojik Güvenlik Standartları |
|
| EN 62471 | Lambaların ve lamba sistemlerinin foto biyolojik güvenliği |
| IEC TR 62471-2 | Lamba ve lamba sistemlerinin foto biyolojik güvenliği-Lazer olmayan optik ışıma güvenliğine dair imalat özelliklerinin kılavuzu |
| IEC TR 62471-3 | Lamba ve lamba sistemlerinin foto biyolojik güvenliği- ınsanlarda yoğun ışık kaynağı ekipmanının güvenli kullanımı için yönergeler |
| IEC TR 62778 | Işık kaynakları ve armatürlerin mavi ışık tehlike değerlendirmesi için IEC 62471 Uygulaması |
|
Elektromanyetik Alanların İnsana Etkisi İle İlgili Standartlar |
|
| TS EN 62493 | Elektromanyetik alanlara maruz kalan insanlar ile ilgili aydınlatma donanımının tetkiki |
| TS EN 62233 | Ev aletleri ve benzeri cihazların oluşturduğu elektromanyetik alanlara insanın maruz kalmasına dair ölçme yöntemleri |
|
IP ve IK Koruma Kodu Standartları |
|
| TS EN 60598-1 | Aydınlatma Armatürleri Bölüm 1: Genel Kurallar ve Deneyler Kisim-9 |
| TS EN 60529 | Mahfazalarla sağlanan koruma dereceleri (IP kodu) |
| TS EN 62262 | Mahfazaların koruma dereceleri-Elektrik donanımının dış mekanik darbelere karşı korunması için- (IK kodu) |
|
Aydınlatma Armatürleri Duyları Standartları |
|
| TS EN 60061-1 | Lâmba başlıkları ve duyları- Değiştirilebilirliğin ve güvenliğin kontrolü için mastarlar ile birlikte- Bölüm 1: Lâmba başlıkları: Bu Standard; lamba başlıkları ile ilgili föyleri kapsar. |
| TS EN 60061-2 | Lâmba başlıkları ve duyları- Değiştirilebilirliğin ve güvenliğin kontrolü için mastarlar ile birlikte- Bölüm 2: Lâmba duyları: Bu Standard; lamba duyları ile ilgili föylerini kapsar. |
| TS EN 60238 | Lâmba duyları- Edison vidalı: Bu Standard, lâmbaların ve yalnızca yarı armatürlerin lambalarının besleme kaynağına bağlanması için tasarımlanan E14, E27 ve E40 Edison dişli lâmba duylarını kapsar. |
| TS EN 60838-1 | Lamba Duyları-Çeşitli-Bölüm 1: Genel Kurallar ve Deneyler: Bu Standard, gömme olarak tasarımlanmış çeşitli tiplerdeki lâmba duylarını (Ek A’da verilen genel amaçlı ışık kaynakları, projeksiyon lâmbaları, projektör lâmbaları ve başlıklı sokak lâmbaları ile birlikte kullanılan) ve lâmbaların lâmba duyları içinde güvenli olarak kullanılmasını belirlemekte kullanılan deney metotlarını kapsar. |
| TS EN 60838-2-2 | Lamba duyları- Çeşitli- Bölüm 2-2: Özel kurallar LED modülleri için bağlayıcılar: Bu Standard, LED modülleri bağlayıcıları ile ilgili kuralları kapsar. |
|
Aydınlatma Armatürleri Bağlama Düzenleri (Klemensleri), Konnektörleri, Bağlantı Kutuları Standartları |
|
| TS EN 60947-7-4 | Alçak gerilim anahtarlama ve kontrol düzeni- Bölüm 7-4: Yardımcı ekipmanlar- Bakır iletkenler için PCB klemensler |
| TS EN 61984 | Bağlayıcılar- Güvenlik kuralları ve deneyler |
| TS EN 60998-1 | Bağlama düzenleri (klemensler) - Ev ve benzeri yerlerdeki alçak gerilim devreleri için - Bölüm 1: Genel özellikler |
| TS EN 60998-2-1 | Bağlama düzenleri (klemensler)- Ev ve benzeri yerlerdeki alçak gerilim devreleri için - Bölüm 2.1: Vidalı sıkıştırma üniteleri bulunan bağımsız birimler halindeki bağlama düzenleri için belirli özellikler |
| TS EN 60998-2-2 | Bağlama düzenleri (klemensler) - Ev ve benzeri yerlerdeki alçak gerilim devreleri için - Bölüm 2-2: Vidasız tip sıkıştırma üniteleri bulunan bağımsız birimler halindeki bağlama düzenleri için belirli özellikler |
| TS EN 60998-2-3 | Bağlama düzenleri (klemensler) - Ev ve benzeri yerlerdeki alçak gerilim devreleri için - Bölüm 2.3:Yalıtım sıyırmalı sıkıştırma üniteleri bulunan bağımsız birimler hâlindeki bağlama düzenleri için belirli özellikler |
| TS EN 60999-1 | Bağlanma Düzenleri (Klemensler)-Elektrikte Kullanılan Bakır ıletkenler-Güvenlik Özellikleri-Vidalı ve Vidasız Tip Sıkıştırma Üniteleri-Bölüm 1:0.2 mm²den 35 mm²ye (dahil) Kadar ıletkenler için Kullanılan Sıkıştırma Üniteleri ıle ılgili Genel ve Belirli Özellikler |
|
Aydınlatma Armatürleri Elektrikle Beslenen Raylı Sistemlerin Standartları |
|
| TS EN 60570 | Aydınlatma Armatürleri- Elektrikle beslenen raylı sistemler: Bu Standard, aydınlatma armatürlerinin elektriksel besleme kaynağına bağlanması için kullanılan iki veya daha fazla kutuplu raylı sistemleri kapsar. |
| TS EN 61439-6 | Alçak gerilim anahtarlama ve kontrol üniteleri- Bölüm 2 – Baralı kanal sistemleri için belirli özellikler:Bu Standard, baralı kanal sistemlerini kapsar |
2.1.2. Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi (EMC):
Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi – Electromagnetic Compatibility (EMC) (2014/30/EU), cihazların elektromanyetik bozulmalara yol açmadan uygun şekilde çalışmasını düzenleyen direktiftir.
Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi’nin aydınlatma cihazları için harmonize standartları ise aşağıdaki gibidir:
|
TS EN 55015 |
Elektriksel Aydınlatma ve Benzeri Donanımların Radyo Frekansı Bozulma Karakteristiklerinin Sınır Değerleri ve Ölçme Metotları |
| TS EN 61000-3-2 | Elektromanyetik uyumluluk (EMU)- Bölüm 3-2: Sınır değerleri- Harmonik akım yayınları için sınır değerleri (donanım giriş akımı faz başına 16 A): Amacıyla Kullanılan Cihazlar – EMU Bağışıklık Kuralları |
|
TS EN 61000-3-3 |
Elektromanyetik uyumluluk (EMU)-Bölüm 3-3: Sınır değerler-Beyan Akımı Faz Başına 16 A (Dahil) Olan ve şartlı bağlantıya tabi olmayan Cihazlar İçin Alçak Gerilim Besleme Sistemlerindeki Gerilim Değişiklikleri, Dalgalanmaları ve Kırpışma Sınırlar |
|
TS EN 61547 |
Genel Aydınlatma Amacıyla Kullanılan Cihazlar- EMU Bağışıklık Kuralları |
2.1.3. Eko Tasarım Direktifi:
2009/125/EC Enerji ile ilgili ürünlerin çevreye duyarlı tasarımına ilişkin direktif eko tasarım gereksinimlerinin çerçevesini oluşturmakta,
244/2009 tüzüğü doğrusal olmayan ev tipi lambalar ile ilgili çevreye duyarlı tasarım gereklerini,
245/2009 tüzüğü Entegre balastsız fluoresan lambalar, yüksek yoğunluklu boşalmalı lambalar ve bu lambaları çalıştırabilen balastlar ve aydınlatma armatürleri ile ilgili çevreye duyarlı tasarım gereklerini,
1194/2012 tüzüğü de doğrusal lambalar, ışık yayan diyot lambalar ve ilgili ekipmana ilişkin çevreye duyarlı tasarım gereklerini belirlemektedir.
Aydınlatma armatürü üreticisi, ürünlerini çevreye duyarlı tasarım gereksinimlerine uygun olarak tasarlamalı ve üretmelidir.
1 Eylül 2021’de 2019/2020/EU direktifi yürürlüğe girecektir.
Eko tasarım direktiflerinin aydınlatma cihazları için harmonize standartları ise aşağıdaki gibidir:
| TS EN 62722-1 | Aydınlatma armatürü performansı-Bölüm1: Genel gereklilikleri |
TS EN 62722-1 standardı kapsamında LED armatürler için özel gerekliliklerini anlatan standart aşağıdadır.
| TS EN 62722-2-1 | Armatür Performansı-Bölüm2-1:LED armatürler için özel gereklilikler |
Ayrıca bu direktif kapsamına henüz girmemiş ancak armatür performansı ile yakından ilgili olan standart aşağıdadır.
|
TS EN 62384 |
Işık yayan diyot (LED) modülleri için doğru akım veya alternatif akım beslemeli elektronik kontrol düzeni- Performans özellikleri |
2.1.4. Enerji Etiketleme Direktifi:
2017/1369/EU Enerji etiketleme direktifi ve 874/2012/EU Elektrik lambaları ve aydınlatma armatürlerinin enerji etiketlemesine dair tüzüğü ürünün enerji verimlilik sınıfının belirtilmesini sağlar. Ürün üzerinde/kutusunda yer alacak enerji etiketinin detayları bu tüzükte açıklanmaktadır.
1 Eylül 2021’de 2019/2015/EU tüzüğü yerini alacaktır.
2.1.5. RoHS Direktifi:
2011/65/EU Elektrik ve elektronik eşyalarda (EEE) bazı tehlikeli maddelerin kısıtlanmasına ilişkin direktif aynı zamanda RoHS 2 olarak da isimlendirilir. REACH’den farkını şu şekilde açıklayabiliriz; RoHS 2, EEE'deki belirli tehlikeli maddelerin kısıtlanmasına ilişkin kuralları belirleyen sektöre özgü bir direktiftir, REACH ise kimyasal maddelerin kaydı, değerlendirilmesi, yetkilendirilmesi ve kısıtlanmasını düzenleyen genel bir direktiftir.
| TS EN 50581 | Elektriksel ve elektronik ürünlerin tehlikeli maddelerinin kısıtlanması için teknik dokümantasyon |
2.1.6. WEEE Direktifi:
2012/19/EU Atık elektrikli ve elektronik eşyaların kontrolü direktifi(AEEE) - WEEE, elektrikli ve elektronik eşyaların üretiminden nihai bertarafına kadar çevre ve insan sağlığının korunması amacıyla bu ürünlerde bazı zararlı maddelerin kullanımının sınırlandırılması, elektrikli ve elektronik atıkların oluşumunun ve bertaraf edilecek atık miktarının azaltılması için yeniden kullanım, geri kazanım yöntem ve hedeflerine ilişkin esasları düzenlemektir.
Armatür üreticilerinin ve ithalatçıların, pazara sundukları ürünler için bu direktif doğrultusunda sorumlulukları bulunmaktadır.
2.1.7. RED Direktifi:
2014/53/EU Telsiz Ekipmanları Direktifi - Radio Equipment Directive (RED), içerdiği 3 GHz altındaki kablosuz haberleşme modülleri ile bir telsiz ekipmanı olarak değerlendirilebilecek aydınlatma armatürleri için dikkat edilmesi gereken konuları içermektedir. Örneğin bir sokak armatürü bir nema soket monte edilerek kablosuz haberleşmeye uygun hale getirilirse bu direktif kapsamına girer.
2.1.8. Diğer Aydınlatma ile İlgili Standartlar:
| Fotometrik Ölçüm Standartları | |
| TS EN 13032 -1 | Işık ve Aydınlatma- Lambaların ve armatürlerin fotometrik verilerinin ölçülmesi ve sunulması- Bölüm 1: Ölçme ve dosya biçimi |
| TS EN 13032-2 | Işık ve Aydınlatma- Lambaların ve armatürlerin fotometrik verilerinin ölçülmesi ve sunulması- Bölüm 2: ıç ve dış mekân iş yerleri için verilerin sunulması |
| TS EN 13032-3 | Işık ve Aydınlatma- Lambaların ve armatürlerin fotometrik verilerinin ölçülmesi ve sunulması- Bölüm 3: ış yerlerinin acil durum aydınlatması için verilerin sunulması |
| TS EN 13032-4 | Işık ve Aydınlatma- Ölçme ve lambaları ve armatürlerin fotometrik verilerin sunumu- Bölüm 4: LED lambalar, modülleri ve armatürler |
| Ömür Standartları | |
| IES LM-80-08 | LED Işık Kaynaklarının Işık Akısı Sürekliliğinin Ölçümü |
| IES TM 21-11 | Ömür Öngörü Yöntemi |
| IES TM 28-14 | LED Lamba ve Armatürlerin Uzun Dönem Işık Akısı Sürekliliği Öngörüsü |
(ELEKTRİK TESİSAT PORTALI,ERİŞİM TARİHİ:08.02.2021)